Hirudologie

In Nederland is al sinds jaren een Russische arts werkzaam met een therapie waarvan we wel eens iets gehoord hebben, maar waarmee we liever niets te maken willen hebben. Velen van u zullen in eerste instantie gruwelen bij het idee, maar na het lezen van dit artikel zult u weten dat dat ongegrond is, en wellicht van gedachten veranderen. Het betreft hier de bloedzuigertherapie. In vroegere tijden werd de medicinale bloedzuigersoort door doktoren in Nederland gebruikt om bloed van hun patiënten af te tappen. Het idee achter dit aderlaten was, dat koorts en andere ziekteverschijnselen veroorzaakt konden worden door een teveel aan bloed. Nederland bezat omstreeks 1840 kwekerijen voor bloedzuigers bij Apeldoorn, Zutphen, Meppel en Haren. In 1830 verbruikte men alleen al in London zeven miljoen bloedzuigers. Een Duitse kwekerij leverde toen 1,5 - 3,5 miljoen bloedzuigers per jaar; een Russische zelfs 70 miljoen. De barbieren, die onder aan de medische ladder stonden, gebruikten voornamelijk het aderlaten.

Hiervoor waren drie manieren. Bij de ‘venesectie’ werd er met een mesje een kleine snee gemaakt in de lengterichting van een ader. Het bloed werd opgevangen in een bekken. Bij het ‘koppen zetten’ werd een kleine snee gemaakt in de huid.
Daaroverheen werd een glazen kop gezet, die door middel van een opening vacuüm gezogen kon worden. Op die manier werd het bloed uit de snee getrokken. Bij het gebruik van bloedzuigers werden de bloedzuigers op de huid geplaatst. Dit gebeurde op plaatsen waar het zetten van koppen niet mogelijk was, bijvoorbeeld bij de lippen of de vingers. Het verzamelen, bewaren en verwijderen van bloed waren aan uitvoerige voorschriften gebonden. Het bloed mocht niet zomaar worden weggegooid, maar moest onder toezicht worden weggebracht naar een speciale verzamelplaats, een zogenaamde ‘bloedput’. De toxicoloog A.W.M. van Hasselt verwijst naar het gebruik van bloedzuigers voor het aanzetten op het lichaam van de patiënt kort na het begin van de mogelijke vergiftiging. Ook om ontsteking tegen te gaan werden bloedzuigers gezet. Bloedzuigers werden door de eeuwen heen gebruikt, ook in Nederland. Wie over de dijk van Nijmegen naar Druten fietst, komt in Weurt al de restanten tegen van een kolk die gevormd werd bij de doorbraak van 1805. Het volgende water langs de dijk is de Duivelsbaai, gevormd bij het vreselijke hoogwater van 1799, toen bijna overal de dijken bezweken. De Nijmeegse apothekers kweekten daar hun medicinale bloedzuigers in - ze zitten er nog steeds. Bloedzuigers werden door de eeuwen heen gebruikt, ook in Nederland.
Het aftappen van bloed bij zieken (phlebotomie) was tot de twintigste eeuw een normale medische handeling. Het aderlaten gebeurde met het lancet of met bloedzuigers meestal de Hirudo medicinalis, een kleine zwarte Europese zoetwaterworm, verwant aan de aardworm. Aangezien de hoeveelheid af te nemen bloed samenhing met de aard van de ziekte werden bloedzuigers geprefereerd boven het mes. Er kon namelijk nauwkeuriger mee worden gewerkt en ze hadden, naar velen aannamen, zelf ook een geneeskrachtige werking. Het gebruik van bloedzuigers kende haar hoogtepunt in het Frankrijk van de achttiende en negentiende eeuw. Illustratief is dat rond 1830 jaarlijks zes miljoen bloedzuigers in de Parijse ziekenhuizen werden gebruikt. Fransois Broussais, de legerchirurgijn van Napoleon, veronderstelde dat alle ziekten het resultaat waren van de ophoping van de bloed. Aderlating was in zijn optiek de beste oplossing.
Franse dokters hadden destijds de gewoonte nog voor ze nieuwe patiënten gezien hadden al aan te geven hoeveel bloedzuigers op hen moesten worden geplaatst. Vanuit Frankrijk verbreidde deze wijze van behandeling over heel West-Europa en de Verenigde Staten. Het excessieve gebruikt van bloedzuigers leidde er in Frankrijk toe dat de Hirudo medicinalis steeds zeldzamer werd en vanuit het buitenland geïmporteerd moest worden. In het jaar 1833 werden maar liefst 42 miljoen bloedzuigers in Frankrijk geïmporteerd terwijl 30 miljoen bloedzuigers vanuit Duitsland naar de Verenigde Staten werden geëxporteerd. De Europese medicinale bloedzuiger werd geprefereerd boven de Amerikaanse variant (Hirudo decora) omdat de Europese variant meer bloed consumeerde. Men geloofde dat bloedzuigers het vermogen bezaten bloed van slechte kwaliteit op te nemen terwijl het goede bloed achterbleef. Toen rond 1880 aderlating niet langer als een zinvolle medische ingreep werd beschouwd, nam het gebruik van medicinale bloedzuigers sterk af.
Lange tijd is het stil geweest rond het gebruik van deze bloedzuigers. Langzaamaan zie je in diverse landen, vooral in het vroegere Oostblok, de Hirudo Medicinalis terugkomen, waarbij de wetenschap steeds meer geïnteresseerd lijkt te zijn in de werking. De Hirudotherapie wordt momenteel steeds meer onderkend en wetenschappelijk onderbouwd en is in landen als Duitsland, Frankrijk, Amerika, Israël en Rusland al heel populair. Daar zijn ook speciale biologische fabrieken voor productie van medicinale bloedzuigers. De behoefte aan medische bloedzuigers wordt steeds groter. Deze therapie wordt nu o.a. toegepast bij de plastische chirurgie voor doorbloeding van fijne aangehechte bloedvaten. Dat is een duidelijk voorbeeld van een combinatie van moderne technologie en Hirudotherapie.
Er zijn wel vierhonderd soorten bloedzuigers. Voor geneeskundige doeleinden kunnen slechts drie soorten gebruikt worden. Zo extraheert de farmaceutische industrie nu het hirudine uit de koppen van bloedzuigers. Heparine is een zuur polysaccharide, dat de werking van antitrombine versterkt. De binding komt tot stand via een specifieke serie van vijf verschillende gesulfateerde suikers, een pentasaccharide. Heparinetherapie kan gemakkelijk zorgen voor een tienvoudige toename van de antitrombine-activiteit in plasma. Dit maakt dat er in het plasma geen hoge concentraties trombine kunnen ontstaan. Sinds kort is men erin geslaagd hirudine te synthetiseren. De biochemische wetenschap heeft al veel vragen kunnen beantwoorden. De bloedzuiger is een geniaal voortbrengsel van de natuur. Als de bloedzuiger een keer heeft gegeten, dan kan hij zonder eten twee tot drie jaar in leven blijven. Een bloedzuiger produceert complexe biologisch actieve stoffen zoals hirudine, chemotripsine, destabilase enz.. In het speeksel van de bloedzuiger werden al bijna honderd werkzame stoffen ontdekt. Medicinale bloedzuigers zijn uitstekende minibiologische farmaceutische fabriekjes. Een bedrijf dat medicinale bloedzuigers kweekte was Biopharm. Dat begon in 1981, in Swansea, door dr. Roy Sawyer. Zij leveren nu bloedzuigers aan alle ziekenhuizen ter wereld.

Bloedzuiger heeft bijzonder speeksel

Het zetten van bloedzuigers wordt tegenwoordig toegepast bij onder meer trombose, oedeem, furunkels, gewrichtspijn, bloeduitstortingen en bloedstuwing. Het speeksel van de Hirudo medicinalis bevat stoffen met verdovende, pijnstillende, vaatverwijdende, bloedverdunnende en trombosoplossende eigenschappen zoals hirudine, hyaluronidase, chymotrypsine, destabilase, proteinaseremmers, collagenase en andere niet nader geïdentificeerde stoffen. Om zich vol te kunnen zuigen moet de bloedzuiger zorgen dat de bijtwond niet snel dichtgaat en het bloed goed vloeibaar blijft. Daarom is een van de stoffen uit het speeksel van de bloedzuiger, het stollingsremmende hirudine. Gold de Europese bloedzuiger rond 1950 nog als een bedreigende diersoort, inmiddels zijn er in Duitsland, Engeland, Frankrijk, de Verenigde Staten en Rusland professionele kwekerijen die de Hirudo medicinalis in grote hoeveelheden produceren. Vooral in het Oostblok is men met deze therapie goed bekend. Daar wordt zij zeer breed ingezet bij vaatzieken, reumatische ziekten en ontstekingsverschijnselen.
Bloedzuigers behoren tot de familie van de bloedzuigende ringwormen en zijn daarmee ook familie van de ons hier bekende regenworm. De medicinale bloedzuiger wordt niet meer in het wild gevangen, maar in de juiste omstandigheden gekweekt. Daarom kunnen deze bloedzuigers geen ziekten overdragen. In uitgehongerde toestand (zij eten maar om de paar jaar) en bij het aanzetten bij de patiënt wegen zij tussen de een en drie gram en hebben een lengte van vier tot acht centimeter. Na de behandeling zijn zij dubbele tot driedubbele, zowel in gewicht als grote.
Bloedzuigers hebben een relatief vlak lichaam. Aan beide uiteinden bevinden zich zuignappen waarmee de bloedzuiger zich op alles kan vastzetten. Zij zijn donkerbruin met een groenachtige tekening. Aan de kop bestaat de zuignap uit Mercedesster, met negentig fijne en beweeglijke tandjes. Nadat de bloedzuiger heeft aangebeten zuigt hij zich vast met de zuignap en laat niet meer los totdat hij voldaan is. Het aanbijten zelf wordt waargenomen als een prik vergelijkbaar met een muggensteek. In de kleine bijtwonde loost de bloedzuiger zijn speeksel, dat een beetje histamine bevat (net niet voldoende om een allergische reactie uit te lokken) en een grote hoeveelheid Hirudine. Er zijn nog tal van andere werkzame stoffen in dit speeksel aangetroffen die samen met bovenstaande stoffen de eigenlijke werking veroorzaken. Wat die stoffen zijn en doen is tot heden nog niet bekend.

De reactie van ons lichaam op het speeksel van de bloedzuiger verloopt in twee fasen:

De voorbereidende fase:
In deze fase bevat het speeksel een kleine hoeveelheid histamine, dat heel lokaal werkt. De histamine zet de bloedvaten open rond de bijtplaats, wat voor een grote doorbloeding zorgt in dit gebied. Om de resten van histamine uit het lichaam te verwijderen na de behandeling is het nabloeden van het grootste belang, maar daarover straks meer.
De zuigfase:
Het is in deze fase dat de hirudine in de bijtwonde wordt afgegeven en via het bloed tot op de verst verwijderde plaatsen van ons lichaam terechtkomt. Hirudine, de hoofdwerkstof van de bloedzuiger, werkt hoofdzakelijk bij dieperliggende klachten. Door het vacuümeffect van de zuignap van de bloedzuiger, moet deze telkens opnieuw zuigen om wat hirudine te kunnen lossen in de wond. De hirudine verdunt het bloed en zorgt daarmee dat de bijtplaats niet kan dichtgaan door het verkorsten van het bloed. Het speeksel van de bloedzuiger met hirudine en alle andere bestanddelen samen, werkt ontstekingsremmend. De viscositeit van het bloed zorgt dat de doorbloeding in de vaten vlotter verloopt. Alle lichaamssappen vloeien beter en sneller. Daardoor kunnen vochtophopingen in het lichaam tot stromen gebracht worden, waardoor minder druk op zenuwuiteinden wordt uitgeoefend, wat al snel zorgt voor pijnvermindering. Het bloedzuiger speeksel bevat een bacterie (Bazillus hirudinus) met zeer sterke antibiotische eigenschappen, en kan zo ontstekingshaarden aanpakken. Door de continue bloedafname door de bloedzuiger en het nabloeden stroomt meer lymfe door de lymfevaten en wordt met het bloed mee afgevoerd. Lymfeophopingen worden zo opgeheven; circulatieproblemen verminderd. Diepliggende vaten worden bevrijd van druk en bloed kan weer normaal vloeien. Slakken (afvalstoffen) kunnen beter afgevoerd worden en plaats maken voor vers bloed. De binnenzijden van de aders worden gezuiverd en zelfs aangezette verklevingen worden opgelost. Hierdoor wordt trombosevorming verhinderd en emboliegevaar aanzienlijk teruggedrongen. De leukocyten (de gezondheidspolitie in ons lichaam) worden geactiveerd; zij gaan zich sneller vermeerderen en sneller bewegen. Dank zij het verdunde bloed komen zij bij plaatsen die voorheen slecht doorbloed werden. Zij binden gifstoffen en doden bacteriën. De afvoer van deze onschadelijk gemaakte stoffen gaat makkelijker. Zelfs pasgevormde etterhaarden in het lichaam kunnen zo weggespoeld worden. Zolang de nabloeding duurt, kunnen al deze stoffen direct afvloeien en belasten zij de nieren niet. De bloedsomloop wordt verbeterd, pijnen verdwijnen. De veranderingen van de plaatselijke vatenstelsels door een betere doorbloeding en ontgifting van het weefsel leiden de werkelijke heling in.

Dr. Aislou Guiliazova

"Ik werkte twintig jaar als arts-specialist in Rusland. Nadat ik afgestudeerd was aan de medische faculteit verdiepte ik me in thermosdiagnostiek, lasertherapie, iriscopie maar ook in kruidentherapie, acupunctuur, reflextherapie, lichamelijke opvoeding, en begon voor mijn patiënten naast de reguliere steeds meer natuurgeneesmiddelen voor te schrijven. De beste oplossing vond ik in mijn eigen familie. Mijn oma had altijd voor eigen behandeling en herstel medicinale bloedzuigers gebruikt. Ik zag dit vaak in mijn kindertijd. Ze had vanaf haar veertigste jaar een hartziekte, maar slikte nooit medicijnen. Ze had altijd een goed humeur, was slim, wijs, actief en had nooit rug- of hoofdpijn. Ze is op haar 87-ste overleden aan hartfalen. Had ze wat langer in het leven kunnen blijven? Ik denk het wel, maar de laatste tien jaar konden wij nergens meer medicinale bloedzuigers voor haar kopen. De z.g. moderne geneeskunde had zijn intrede gedaan en oude natuurgeneesmethoden verworpen en overboord gezet. Ik herinnerde me dit alles, toen ik al tien jaar als klinische arts werkte en besloot toen deze oude natuurmethode verder te gaan analyseren en onderzoeken. De methode met bloedzuigertherapie waarvan ik al vele resultaten had gezien, had mijn speciale aandacht getrokken. Ik verzamelde alle verkrijgbare informatie over medicinale bloedzuigers en onderzocht hoe deze resultaten tot stand waren gekomen, welke specifieke stoffen medische actief zijn, en welke leiden tot genezing. Ook ontdekte ik dat mensen die regelmatig medische bloedzuigers gebruikten een langer en gezonder leven genoten. Mijn waarnemingen en onderzoekingen werden uitgebreider en intensiever en al spoedig kon ik vele van mijn patiënten met deze natuurmethode genezen. De resultaten van de behandeling met de medische bloedzuigers zou ik uitstekend willen noemen. De meeste patiënten die bij me kwamen hadden al vele medische behandelingen achter de rug die niet geleid hadden tot zichtbare verbetering of genezing. Velen van hen wist ik echter toch te genezen met bloedzuigertherapie. Gelukkig ontstond er op een gegeven moment weer meer interesse voor de medicinale bloedzuiger en kreeg ik de mogelijkheid om een officiële specialisatie voor Hirudotherapie (bloedzuigertherapie) aan de universiteit te volgen en aan wereldconferenties over Hirudotherapie deel te nemen."

"Sinds 2000 heb ik nu een praktijk in Nederland. In Nederland moest ik nogmaals mijn artsdiploma behalen bij de VU te Amsterdam. (Nu ben ik twee keer als arts afgestudeerd.) In mijn praktijk behandel ik patiënten met verschillende ziekten zoals: chronische pijnsyndroom, pijn in de rug, nek arm, been, borst, muisarm RSI/CANS, fibromialgie, trombose, vernauwingen van slagaderen, hypertensie (hoge bloeddruk), angina pectoris, enkel-knie-schouderblessures, neuropathie, gewrichtsontstekingen, bepaalde vormen van artrose, hoofdpijn (inclusief migraine) slapeloosheid, depressies, gynaecologische problemen, prostatitis (verschillende soorten ontstekingen) en ook de preventie van deze ziekten.
De resultaten van deze behandelingen zijn uitstekend. Er zijn zo veel mensen die aan talrijke ziekten lijden en een onvoldoende verbetering of genezing krijgen na een behandeling bij de reguliere geneeskunde. Ze voelen zich machteloos en verzamelen zich vaak in verschillende soorten verenigingen om elkaar te steunen. Met dertig jaar artservaring, mijn onderzoeken en behandelingsresultaten met de medicinale bloedzuiger geven mij, denk ik wel, het recht om te kunnen stellen: bloedzuigertherapie is een juiste weg om te genezen. In vele gevallen waar de reguliere geneeskunde geen oplossing biedt, kan de bloedzuigertherapie de helpende hand bieden."
Patiënten met bepaalde soorten allergie, een te laag niveau hemoglobine, hemofilie kunnen niet met bloedzuigertherapie behandeld worden.

Heeft deze methode bijwerkingen?

“In het speeksel van de medicinale bloedzuigers zitten geen toxische stoffen die bijwerkingen zouden kunnen veroorzaken. Na een behandeling heeft iedereen een paar dagen jeuk en af en toe lichte reactie van de lymfeklieren. Tijdens mijn praktijk hebben zich nooit complicaties bij mijn patiënten voorgedaan.”

De mogelijkheden van Hirudotherapie zijn echter veel ruimer

“Ik ben van mening dat medische ingrepen in ons lichaam heel voorzichtig uitgevoerd moeten worden en effectief moeten zijn. Daarom moeten wij eerst zo veel mogelijk gebruik maken van wat de natuur ons biedt. Als ik zelf zou moeten kiezen tussen de modernste farmaceutische geneesmiddelen die soms een heel diepe en vaak onomkeerbare ingreep in ons lichaam als gevolg kunnen hebben met vele negatieve bijwerkingen, of een goed werkende natuurgeneesmethode zonder schadelijke bijwerkingen zoals de bloedzuigertherapie, dan kies ik zelf voor deze bloedzuigertherapie. Maar wel uitgevoerd door een arts. Het mag niet zo zijn dat Hirudotherapie een populaire therapie wordt in de diverse praktijken. Het is te ingewikkeld om dit zonder kennis te gaan gebruiken.
Het stadium van aderlaten ligt achter ons, en het verantwoord wetenschappelijk onderbouwd gebruik van Hirudotherapie is wat het gaat worden.
Dr. Aislou Guiliazova is ook bezig met het schrijven van een boek met de titel “de wet der gezondheid” waarin o.a. alle aspecten van een goed onderbouwd gebruik van Hirudotherapie wordt beschreven.

Voor meer informatie kunt u bellen naar 075-6125209 of e-mailen naar hirudo@planet.nl

Beyond Medicine - Nummer 1 februari 2009